Francja to jest dziwny kraj, ale to wszyscy wiemy. Za każdym razem jak tam jestem odkrywam coś nowego. Już się nie dziwuję, no może czasem.

Liberte
Wolność jest pierwszym rewolucyjnym zaklęciem, którym szczycą się Francuzi. My wiemy, że Francja to jest państwo policyjne. To znaczy jest liberte czyli wolność, ale na przykład dozorczyni w bloku, w którym mieszkasz ma klucze do twojego mieszkania. Tak na wszelki wypadek jakbym zgubił albo zatrzasnął. Może się zdarzyć, że wejdzie do mieszkania pod nieobecność mieszkańców albo nawet jak ktoś jest, żeby sprawdzić czy czujki dymu działają na przykład. Oprócz dbania o bezpieczeństwo mieszkańców i czystość, konsjerż udziela się jako listonosz. Czyli przejmuje całą korespondecję od listonosza i później roznosi po mieszkaniach, wsuwając pod drzwi.
Teraz już wiem dlaczego komisarz Maigrait zawsze rozpoczynał śledztwo od rozmowy z lokalnym dozorcą :)
Francuzi uwielbiają protestować. W chwili obecnej protestują przeciwko podniesieniu wieku emerytalnego, ponieważ jak tłumaczy Macron, za mało dzieci się rodzi. Z własnych obserwacji mogę powiedzieć, że jak już mają dzieci to minimum trójkę, no ale może faktycznie to za mało...

Egalite
System francuski dba o swoich obywateli. Jeśli pracujesz to masz ubezpieczenie zdrowotne i jak coś ci dolega to idziesz do lekarza, płacisz za usługę, on wystawia fakturę, którą wysyłasz do ubezpieczalni a oni zwracają kasę. Można się dodatkowo "dobezpieczyć" za niewielką kwotę i wtedy obejmuje to nawet stomatologa i nie jest to jedynie ustawowe usuwanie kamienia raz na rok.
Jak cię zwolnią to dostajesz zasiłek w wysokości 80% twojego wynagrodzenia. Popularne są również ticket restaurant czyli bony, vouchery, kartki obiadowe, którymi Francuzi płacą za posiłki. Większość małych lokali, w niezbyt popularnych lokalizacjach utrzymuje się dzięki temu. Tak obstawiam.
Nie można za to kupić normalnie biletu tygodniowego na komunikację miejską, tak jak na przykład w Polsce.
U nas kupujesz w automacie bilet tygodniowy, dowolnego dnia miesiąca, kasujesz i on jest ważny przez kolejne 7 dni. We Francji musisz sobie wyrobić plastik ze zdjęciem  za jedyne 5 EUR i doładować odpowiednią kwotą, ale bilet tygodniowy jest ważny jedynie od poniedziałku do niedzieli. Czyli jak przyjeżdzasz w środę to nie ma sensu inwestować w bilet tygodniowy chyba, że planujesz intensywne zwiedzanie połączone z przemieszczaniem.
Z tego co się dowiedziałem, mają tzw cenę urzędową na chleb tzn bagietki. W każdej piekarni zapłacimy tyle samo czyli euro z hakiem. W Krakowie, bagietka we francuskiej piekarni kosztuje na ten przykład 2 EUR :-)
Ceną urzędową objęte są również fajki, jedyne 10 EUR za paczkę, ale w sklepie u Hindusa można kupić z pod lady na sztuki. Zastanawiam się co jeszcze...

Fraternite
Francuzi generalnie są mili, cokolwiek to znaczy. Nikt tu nie trąbi na ciebie gdy przechodzisz przez jezdnię w miejscu nie wyznaczonym przez pasy. Nikt tu nikogo nie karze za przechodzenie na czerwonym, gdy na horyzoncie nie ma pół samochodu. To akurat mi się podoba, bo u nas nie ma zmiłuj się.
Franuzi są rusofilami i chyba z wzajemnością. Rosyjski słychać w metrze i sklepach. Niedaleko Wieży, błyszczą w słońcu złote kopuły Katedry Świętej Trójcy, w chwili obecnej zamkniętej, otoczonej taśmą i chronionej przez radiowóz policyjny.
Dostęp do Wieży jest bardzo ograniczony. Bez biletu nie można się zbliżyć na tzw wyciągnięcie ręki. Można za to nabyć butelkę wina od przesiębiorczego Marokańczyka czy innego Berbera i kontemplować dzieło Gustawa Eiffel'a nie stresując się, że zostanie się skasowanym za spożywanie alkoholu w miejscu publicznym.  

Polonica
Mam takie skrzywienie, że zawsze szukam jakichś polskich śladów za granicą. No i tym razem nie było inaczej. Przeglądając  w guglemaps plan Paryża, zwróciło moją uwagę polsko brzmiące nazwisko przy nagrobku Focha, w Panteonie. Paul Landowski, syn powstańca styczniowego, autor jednej z najbardziej rozpoznawalnych na całym świecie rzeźb, Chrystusa Zbawiciela w Rio de Janeiro.

Aha, jak jest Gabriel po francusku? Jak w tym starym kawale, le Gabriel ;-)

	bolek
	10 maja 2023 23:36