"Filia" europejska Al Capone czyli Guzik z pętelką
Miał być tekst o dyskretnym uroku komuszej dyplomacji, będzie tekst o powiązaniach przestępczości zorganizowanej z międzynarodową finansjerą. A co! :)
A wszystko przez ostatnie porządkowanie dysku twardego, podczas którego wpadł mi w oko, zdigitalizowany egzemplarz Robotnika - centralnego organu P.P.S., z roku 1938. Te przedwojenne gazety niezmiennie mnie fascynują i są niewyczerpanym źródłem inspiracji oraz informacji wszelakich, ale to już chyba kiedyś pisałem...
Z omawianego wydania dowiedziałem się n.p., że w takiej Brazylii były obozy koncentracyjne (sic!). Ja na ten przykład nigdy nie słyszałem, w przeciwieństwie do "polskich", o brazylijskich obozach koncentracyjnych.
To jest w sumie też ciekawa historia, ponieważ po wpisaniu w wyszukiwarkę słowa "Paiva", to pierwsze co wyskakuje to biogram niejakiej La Païvy, najsłynniejszej, podobno, kurtyzany z XIX wieku, urodzonej w Moskwie, zmarłej w Świerklańcu, de domo Lachmann. Temat podejrzewam na osobny wpis.
No dobra, ale miało być o gangsterach a nie o kurtyzanach, chociaż w sumie te dwie profesje jakoś się tam zazębiają.
Ten cały Robotnik to był taki trochę Fakt bez zdjęć. Tzn. zdjęcia były, ale w kiepskiej jakości i niewiele na nich widać, dlatego zakładam trzeba było nadrabiać chwytliwymi tytułami i sensacyjnymi treściami. Na przykład: "Francuskie władze bezpieczeństwa definitywnie wyjaśniły tajemnicę zabójstwa Nawaszina Morderstwa dokonały „Białe Kaptury"" albo "Filia" europejska Al Capone".
Mnie zaintrygował ten drugi tytuł.
Do czasu przeczytania tej króciótkiej, ale jakże treściwej, informacji, żyłem w przekonaniu, ukształtowanym przez "Ojca Chrzestnego" tudzież "Nietykalnych", że Al parał się szmuglem alkoholu, wymuszeniami, mokrą robotą i tym podobną gangsterką, a tu się dowiaduję, że działał również na Wall Street. Tzn. nie bezpośrednio, ale akcjami obracał.
Otóż jak donosi Robotnik, w Wiedniu rozpoczął się proces itp itd. Najlepiej sami przeczytajcie.
Zaintrygowany tymi rewelacjami, wrzuciłem w wyszukiwarkę pana Jacoba i jakież było moje zdziwienie, gdy kwerenda zwróciła wynik. Jak się domyślacie, w oficjalnym bio na wiki, nie ma słowa na temat ww. procederu i procesu. Jest natomiast dużo informacji, które nikogo nie zainspirują, oprócz Nas tutaj oczywiście :)
W skrócie, coby nie przynudzać, podaję najważniejsze dostępne fakty.
Syn dyrektora banku i wydawcy prasowego w Berlinie, więzień Buchenwaldu i Dachau, wypuszczony dzięki staraniom przyszłej żony, wyjechał do USA, wrócił po wojnie.
Gdyby nie ten epizod opisany w Robotniku to ... Paaanie, po prostu hero znaczy się bohater.
Mamusia, po uprzednim rozwodzie z tatusiem, wyszła ponownie za mąż, za bankiera z Wiednia Edmunda Lampla.
Przyrodnia siostra Alicja, musiała go "wkopać", bo chciano jego ekstradycji. Zmarła, w wieku 40 lat, w tym samym roku, czyli 1938, i tak się zastanawiam na co?
Na koniec "śledztwa" odpytałem gugla o Ala i te nieszczęsne akcje. I tutaj wyskoczyła kolejna ciekawostka, o której wcześniej nie słyszałem. Mianowicie, jak już dostałem informację zwrotną i zacząłem przeglądać różne odnośniki, moją uwagę zwróciło swojsko brzmiące nazwisko Guzik :D
Jake Guzik, polski Żyd spod Krakowa, prawa ręka Capone od finansów. Razem z braciszkiem Harrym wyjechali na początku wieku 20-ego do USA, gdzie nie przebierając w środkach zrobili karierę w świecie zorganizowanej przestępczości, zgodnie za starym indiańskim powiedzeniem "Od sutenera, do milionera".
Ręka w górę kto wcześniej słyszał o Jakubie Guziku? Tak myślałem ;-)
Taką sobie nawet teorię ukułem na poczekaniu, po tym jak sprawdziłem w ilu filmach występuje postać Ala Capone vs jego prawa ręka Jake. Otóż po ilości filmów, można stwierdzić czy dana osoba była kimś czy też była zwykłym "słupem". Sorry Al.
Stawiam dolary przeciwko orzechom, że ten szwindel z akcjami to był pomysł Jake'a. Tylko nie bardzo ogarniam jak to działało, ale skoro doszło do procesu to musiał być to bardzo lukratywny geszeft.
A zatem...
:D
tagi: al capone jake guzik
|
bolek |
| 18 czerwca 2020 15:00 |
Komentarze:
|
gabriel-maciejewski @bolek |
| 18 czerwca 2020 15:09 |
Wyłącznie ją warto czytać. No i Marksa rzecz jasna :-)
|
|
bolek @gabriel-maciejewski 18 czerwca 2020 15:09 |
| 18 czerwca 2020 15:11 |
No to czytamy ;-)
|
umami @bolek |
| 18 czerwca 2020 15:26 |
Dlatego amerykańska policja czytała tę książkę:
https://basnjakniedzwiedz.pl/produkt/zyciorys-wlasny-przestepcy/
|
|
umami @bolek |
| 18 czerwca 2020 15:31 |
Bracia Jake: Sam (z lewej) i Harry Guzik
https://medium.com/@andrew_ward/greasy-thumb-2a370fc2ea1e
|
|
bolek @umami 18 czerwca 2020 15:26 |
| 18 czerwca 2020 15:37 |
Podręcznik Policjanta ;-)
|
|
bolek @umami 18 czerwca 2020 15:31 |
| 18 czerwca 2020 15:40 |
Mhm, a zatem było ich trzech...
|
Zyszko @bolek |
| 18 czerwca 2020 16:17 |
Guzika znamy z HBO :)
Ale w świetnym serialu Boardwalk Empire Guzik jest raczej pociesznym grubasem zbierającym kaskę do worka niż finansowym geniuszem..
|
ArGut @bolek 18 czerwca 2020 15:40 |
| 18 czerwca 2020 16:20 |
No panie jak Perfect - Autobiografia. Było ich trzech w każdym inna krew - czy jakoś tak to szło.
|
|
bolek @Zyszko 18 czerwca 2020 16:17 |
| 18 czerwca 2020 16:34 |
Widziałem może jeden odcinek i to nie do końca :)
|
|
bolek @ArGut 18 czerwca 2020 16:20 |
| 18 czerwca 2020 16:35 |
Takie było moje pierwsze skojarzenie :D
Ale tu chyba krew była jedna. Chyba...
|
mooj @bolek |
| 18 czerwca 2020 19:00 |
kradzione akcje czyli najprawdopdobniej po prostu zwykłe, papierowe, na okaziciela zrabowane w fizycznej postaci
i sprzedane daleko od miejsca kradzieży
|
zw @bolek |
| 18 czerwca 2020 20:56 |
O sprawie procesu Jacoba pisze Isolde Mozer w książce:
Zur Poetologie bei Heinrich Eduard Jacob
"Żeby zdobyć gotówkę, Alice Lampl próbowała sprzedać skradzione i zablokowane akcje amerykańskiej Northern Central Railway czyli Baltimore Trust Company. Transakcja miała zostać przeprowadzona przez dom bankowy Kux, Bloch & Co. Prokurentem tego banku był kolega szkolny Jacoba, dlatego Lampl wciągnęła do tej transakcji swojego "nic nie podejrzewającego" brata. Lampl odebrała z banku 28 tysięcy szylingów. Po tym jak bank ujawnił oszustwo, a pieniądze nie mogły być zwrócone, została złożona skarga. Lampl osiedliła się w Czechosłowacji. Jacob został aresztowany w grudniu 1935 roku, sąd podejrzewał zmowę i obawiał się ucieczki Jacoba. (...) Proces zakończył się skazaniem na ciężkie więzienie jego przyrodniej siostry (dwa lata) i matki (półtora roku); Jacob został uniewinniony."
28 tysięcy szylingów to w moim pewnie niedoskonałym przeliczeniu jakieś 7,5 tysiąca dolarów. Nie sądzę, żeby w sprawę był zaangażowany Jake Guzik. Ta "europejska filia" i "bliski kontakt z Capone" to raczej "podkręcanie" wiadomości przez dziennikarzy. A sam Guzik nie jest taki znowu nieznany - pisał o nim Focus i wp:
https://www.focus.pl/artykul/zawod-gangster-wszechczasow
https://opinie.wp.pl/polscy-gangsterzy-w-ameryce-polacy-siali-postrach-w-usa-6126041031268481a
A i na łamach "Szkoły Nawigatorów" drobna wzmianka o Guziku kiedyś była.
|
Jazgarz @bolek |
| 19 czerwca 2020 10:28 |
Ręka w górę kto wcześniej słyszał o Jakubie Guziku
|
|
bolek @mooj 18 czerwca 2020 19:00 |
| 19 czerwca 2020 11:18 |
Pewnie tak.
Przypomniał mi się podobny motyw z "Gliniarza z Beverly Hills" :)
Niemieckie akcje czy obligacje, szmuglowane do USA :D
|
|
bolek @zw 18 czerwca 2020 20:56 |
| 19 czerwca 2020 11:21 |
Niestety mój niemiecki ograniczony jest do kilku wykrzykników, które przyswoiłem sobie z "Czterech pancernych"
Ten pobieżny opis zdarzenia sprzed lat nie wyjaśnia niczego, a dociekliwego czytelnika skłania do stawiania kolejnych pytań. Pytanie czy warto tracić czas i energię na drążenie tematu? Moja "kobieca" intuicja mówi mi, że warto zwłaszcza gdy niedalej jak dzisiaj, wpadła mi w oko informacja o tym, że papa żony Edwarda Jacoba, Siegfried Angel, był producentem papieru ( w org. Papierfabrikanten) i zmarł w 1941 w Kielcach.
Nie wiem czy te 28 tysięcy szylingów to dużo czy mało bo nie udało mi się namierzyć kursów wymiany, natomiast wpadł mi w oko taki tekst "die horrende Summe von fast 50 000 Schilling!"
Pytanie jak bardzo "horendalna" była to kwota? :)
|
|
bolek @bolek |
| 19 czerwca 2020 14:06 |
@jazgarz - ten komentarz ja u..., ukryję.
Wulgaryzmom mówimy stanowcze nie!
|
|
zw @bolek 19 czerwca 2020 11:21 |
| 19 czerwca 2020 20:44 |
Szylingi na dolary przeliczałem według przelicznika do reichsmarki i z reichsmarki na dolara, ale według danych z 1938 roku. Znalazłem przelicznik do walut historycznych:
https://www.historicalstatistics.org/Currencyconverter.html
Z przeliczenia przy jego pomocy wynika, że 50 tysięcy szylingów w 1935 r. , kiedy zatrzymano Jacoba, to było ok. 9400 dolarów, czyli jednak mniej korzystnie dla szylinga. Dla zwykłego człowieka to pewnie była horrendalna suma (podróż statkiem przez Atlantyk to było 100-200 dolarów), ale dla takiego Jake Guzika już nie. Guzik wydawał w imieniu gangu na same łapówki dla policji i urzędników 300 tysięcy dolarów rocznie. Nie można wykluczać, że ktoś z jego gangu wypuścił balon próbny, jakie będą skutki spieniężenia kradzionych akcji w Europie. Ale wątpię, żeby Alicja i jej matka to była filia Chicago we Wiedniu. Raczej odgrywały rolę słupów, czy drobnych (w porównaniu z Guzikiem) oszustek.
Ale rzeczywiście sprawa Jacoba jest ciekawa. Nie jestem przekonany, czy był całkiem niewinny. W książce gdzie pojawia się te 50 tysięcy szylingów (autor Murray G. Hall) jest wiele dodatkowych szczegółów - w dużym skrócie:
w listopadzie 1935 został zatrzymany (jak można się domyślać we Wiedniu) niejaki Murray Norman Kohl, członek międzynarodowej grupy fałszerzy dolarów, który uczestniczył w kradzieży akcji amerykańskiego przedsiębiorstwa kolejowego. Potem doszło do opisywanej już powyżej sprzedaży akcji przez Alicję z udziałem Jacoba. W grudniu 1935 r. aresztowano Jacoba i jego matkę. W wyniku dochodzenia okazało się, że sprzedaż akcji była tylko jednym z wielu oszustw, które Alicja miała popełnić w Europie. Potem okazało się, że także matka miała coś na sumieniu - nie dotrzymała zobowiązania wekslowego wobec wydawcy Josefa Kende. Także w tym wypadku Jacob był "nieświadomym i niewinnym" wspólnikiem i podczas okresu spędzonego w więzieniu musiał jeszcze stanąć przed sądem cywilnym z powodu matki. Ale Kende "okazał litość" . Później "austriaccy przyjaciele" zebrali sumę kaucji za Jacoba i mógł podczas procesu odpowiadać z wolnej stopy. Prokurator sugerował, że rodzina Jacob jest gangsterska. Po zakończeniu procesu Jacob niedługo cieszył się z uniewinnienia - Austrię zajął Hitler i Jacob trafił do Dachau. Siostra, oskarżona o kolejne przestępstwa, popełniła 21 września 1938 r. samobójstwo. Matka jeszcze w 1941 przebywała w kobiecym więzieniu w Cottbus - brak w książce informacji o jej dalszych losach. O powiązaniach z Guzikiem czy Capone też nie ma wzmianek.
|
|
bolek @zw 19 czerwca 2020 20:44 |
| 21 czerwca 2020 14:37 |
Wielkie dzięki za te wszystkie ekstra informacje! :)
W miarę dokładny opis tej historii, włącznie z wątkiem Capone, znalazłem w takiej pracy doktorskiej p. Anja Clarenbach nt. Jacoba. Poświęciła tej sprawie cały rozdział "4.5 Pozew przeciwko Jacobowi i jego rodzinie".
Jest tam wzmianka o "europejskim pośredniku Ala Capone" :)
"Tatsächlich hatte Alice Lampl die gestohlenen amerikanischen Aktien durch die Vermittlung eines Bekannten von Josef Schneid, dem europäischen Mittelsmann Al Capones, erhalten."
Może w wolnej chwili poczytam sobie razem guglem ;-)
Pozdrawiam!
|
|
zw @bolek 21 czerwca 2020 14:37 |
| 21 czerwca 2020 17:17 |
W takim razie życzę ciekawej lektury. W 1935 r. we Wiedniu zatrzymano też inną znaną postać, której zdjęcie można sobie kupić za jedyne 60 dolarów:
A tutaj do artykułu o nim jest dołączona zabawna notatka prasowa z tamtych czasów:
https://www.focus.pl/artykul/tygrysek-ala-capone-1
Również pozdrawiam.
|
|
bolek @zw 21 czerwca 2020 17:17 |
| 21 czerwca 2020 21:13 |
Dziękuję :)
Aż chciałoby się sparafrazować znane powiedzenie o drogach i Rzymie.
Do tego Wiednia podążają niezmiennie od lat wszelkiej maści gangsterzy :D